Victoria 3 geliştirici günlüklerinde bu hafta oyundaki hayat standardı, ihtiyaçlar ve varlık gibi kavramlara dair bilgiler veriliyor.

Herkese merhabalar, bu günlükte Victoria 3’ün ekonomi modeliyle bağlantılı kavramlardan bahsetmeye devam edeceğiz: Hayat Standardı, Varlık, Nüfus İhtiyaçları ve Tüketim.

Victoria 3’teki tüm Nüfuslar 1 ila 99 arası değişen bir Hayat Standardına sahip. Bu değer hayatlarından ne kadar memnun olduklarını ifade ediyor. Örneğin 1 ila 4 arasında değere sahip olanlar Aç, 5 ila 9 arasında değere sahip olanlar Zorda gibi karşılıklara sahip. Diğer kademeler Kısıtlı, Vasat, Güvende, Müreffeh, Varlıklı, Zengin, Savurgan ve bu değer 60’ın üstündeyse Gösterişli. Nüfusların genellikle 60+ kademelere ulaşmasını beklemiyoruz ancak çılgın ekonomik deneyleriniz için bir boşluk payı bırakmak istedik.

Hayat Standardı oyunda 2 önemli etkiye sahip: Doğum/ölüm oranları ve Nüfus sadakati.

Doğum oranı her yıl Nüfusların doğurma yüzdesini ifade ederken, ölüm oranı ölen Nüfus oranını ifade ediyor. Düşük Hayat Standardında her iki oran da yüksek olurken, standardın yükselmesiyle birlikte her iki oranın da azaldığını göreceksiniz. Buradaki önemli husus, doğum oranının, ölüm oranından daha yavaş bir şekilde azalmasıdır. Yüksek hayat standardı, ortalama yaşam süresini arttırdığı gibi, doğum oranı için de negatif bir faktör görevi görür. Bu parametrelerin her biri farklı kaynaklardan farklı şekillerde etkilenebilir.

Din adamlarının suyuna giderseniz onlar da size fayda sağlarlar. Çıkar Gruplarının özellikleri farklı varyasyonlar arasında farklılık gösterebilir, örneğin farklı bir dinin din adamları size farklı faydalar sağlayacaktır.

Kadın haklarının da bir yan etkisi vardır. Düşük doğum oranı ilk bakışta negatif bir durummuş gibi gözükse de, kadınların iş gücüne katılmaları dolaylı yoldan Hayat Standardını yükselttiği için, esasen bu durum nüfus artışında olumlu bir etki yaratmaktadır.

Hayat Standardının olumlu veya olumsuz yönde değişmesi, Nüfus sadakatinde etkin bir rol oynar. Önümüzdeki hafta Siyasi Hareketlerden bahsettiğimiz günlükte bu özellikten daha ayrıntılı bir şekilde bahsedeceğiz.

Bir Nüfusun Hayat Standardının belirlenmesinde en önemli faktör Varlık değeri. Bunun yanı sıra farklı kaynaklardan Hayat Standartlarına yönelik olumlu veya olumsuz etkiler alabiliyorlar.

Bir Nüfusun haftalık gelirinin, haftalık giderinden fazla olması durumunda Varlık değeri artıyor. Aynı şekilde, eğer bir Nüfusun giderleri gelirlerinden fazlaysa, bu durumda Varlık değeri düşüyor. Giderlerinin ne kadar fazla olduğu, neye ne kadar harcama yaptıkları da Varlıklarına göre belirleniyor. Bu durum Nüfusun geliri ve pazardaki malların ve hizmetlerin maliyeti aynı kaldığı müddetçe, Nüfusun Varlık değerinin karşılayabilecekleri tüketim miktar doğrultusunda olacağı anlamına geliyor. Elbette Varlık değerinin değişmesi tüketimi, tüketimin değişmesi pazardaki malları, pazardaki mallar da maaşlar ve kar payı gibi faktörleri etkiliyor.

Haftalık bilançonun ekside olması Varlık değerini, dolayısıyla tüketimi etkileyecek. Aradaki fark gelirle kıyaslandığında çok az bir miktar olduğu için Varlık seviyesini ve Hayat Standardını etkilemesi birkaç ayı bulacak.

Varlığın Hayat Standardını belirleyen en önemli faktör olmanın dışında bazı farklı fonksiyonları da var. Nüfusun ham Siyasi Gücü (ülkenin seçim yasaları gibi farklı unsurlarla tanınan güçleri bir kenara koyarsak) yine Nüfusun Varlığına göre belirleniyor. Bazı özel mülkiyet Kurumlar da Nüfuslara Varlıkları oranında faydalar sağlayabiliyor. Birçok Mesleki Yeterlilik, Nüfusun belli bir oranda Varlığa sahip olmasını gerektirebiliyor.

Her Varlık seviyesi bir dizi İhtiyaçlara ve bu ihtiyacı karşılamak için mallara harcanması gereken “miktara” sahip. Bu “miktar” temel fiyatlara göre belirleniyor, örneğin Varlık seviyesi 14 olan, 10000’lik Nüfusun Standart Giyim İhtiyacı kusursuz bir arz talep dengesi olduğu varsayılırsa 87 sterlinlik Giysi ile karşılanabiliyor. Eğer Nüfusun yaşadığı yerde Giysi için bir talep yoğunluğu söz konusuysa, bu durumda bu ihtiyacı karşılamanın maliyeti artıyor. Dolayısıyla malların ucuz olması, Nüfusların daha varlıklı ve mutlu olmalarıyla sonuçlanıyor.

Bu Köylü Nüfusun Varlık seviyesi düşük (6), bu sebeple sadece temel ihtiyaçlara sahip.

Birçok İhtiyaç farklı mallarla karşılanabiliyor. Örneğin Isıtma ihtiyacı için Odun, Kumaş, Kömür, Petrol ve/veya Elektrik gerekebiliyor. Temel fiyatların ihtiyaç duyulan değeri karşılaması varsayımıyla bunları farklı kombinasyonlarda satın alabiliyorsunuz. Farklı seçeneklere sahip Nüfuslar en akılcıl kararı vermeye çalışıyor ve pazarda en fazla olan malı tercih ediyor. İhtiyaçlarını birden fazla malla karşılayabildikleri gibi, pazarda tek bir malın bulunması durumunda sadece onunla karşılayabiliyor. Bu durum denize kıyısı olmayan bir eyaletin yeterli miktarda Tahıl, Meyve, Et veya paketlenmiş Bakkaliyeye sahip olması durumunda hiç Balık tüketmemesinin sorun teşkil etmeyeceği anlamına geliyor.

Ceylon’daki köylülerin ısıtma harcamaları.

Bir mal birden fazla İhtiyaç için gerekli olabilir, örneğin Bakkaliye, Et ve Meyve hem Temel Gıda hem de Lüks Gıda ihtiyacını karşılarken, Tahıl ve Balık sadece Temel Gıda ihtiyacını karşılamaktadır. Bu durum Darı Tarlası veya Balıkçı İskelesi gibi binaların yoksul Nüfuslarınızın ihtiyacını karşılayacağı, Hayvan Çiftliği ve Muz Plantasyonu gibi binalar inşa etmeniz halinde varlıklı Nüfusların gıda ihtiyaçlarını daha pahalı bir şekilde gidererek yoksulun daha daha yoksullaşmasına sebep olacağı anlamına geliyor. Tahıl ve Balığı Bakkaliyeye dönüştüren Gıda Sanayisine yatırım yapmak ülkedeki herkesin lehine olup, Et ve Meyvenin Lüks Gıda ihtiyacına ayrılmasına olanak tanıyabilir.

Temel Gıda ihtiyacının nasıl karşılanabileceğine dair bilgi çubuğu.

Düşük Varlık seviyesine sahip Nüfuslar Basit Giysi, Isıtma, Temel Gıda ve Alkollü İçki gibi basit ihtiyaçlara sahiptir. Orta sınıfta Ev Eşyaları, Hizmetler, Lüks İçecekler ve Serbest Dolaşım gibi daha sofistike ihtiyaçlar görülür. Varlıklı nüfuslar başkalarını etkileme amacıyla Lüks Mallara ihtiyaç duyabilir. Kimi durumlarda bir İhtiyaç, daha farklı İhtiyaçlara yer açma amacıyla ortadan kalkabilir. Örneğin hem Kumaş hem de Giysi ile karşılanabilen Basit Giysi ihtiyacı, nüfusun kademe yükselmesiyle birlikte yerini sadece profesyonel dikili ürünlerle karşılanabilen Standart Giysi ihtiyacına bırakır.

6 Varlık seviyesine sahip Köylülere nazaran, 17 Varlık seviyesine sahip Bürokratların daha çeşitli ihtiyaçlara sahip olduğu görülüyor.

Pazara yeni malların gelmesi ekonominizi çeşitlendirmenizi ve mühim sanayi mallarına olan talebi hafifletmenizi sağlar. Yeni keşfedilen bir rezerv veya dünya üzerinde üretimini gerçekleştiren bir ülkeden ithal ederek pazarınıza Petrol getirdiğiniz vakit, Nüfuslarınız ısıtma ihtiyacı için Kömür veya Elektrik harcamaktansa Petrol harcayabilirler, bu durum bu malların fiyatlarının ucuzlamasını ve sanayinizin daha karlı bir hal almasını sağlar. Örneğin pazarınızda Afyonun bulunması, Likör ve Tütüne olan talebi azaltacaktır. Bu iyi bir şey mi kötü mü orası size kalmış.

Bazı mallar varsayılan halde diğer mallara oranla öncelik sahibidir. Örneğin Elektrik sunduğunuz vakit, Nüfuslar mümkün olan tüm ihtiyaçlarında aynı fiyatta olsalar dahi Kömür veya Odun yerine Elektriği tercih ederler. Bazı malların yerini başka mallar alabilir, bazı mallar ise her zaman ihtiyaçlar için önemini koruyacaktır. Örneğin Tren seyahati, ulaşım için Otomobile olan ihtiyacı ortadan kaldırabilir ancak Otomobile sahip olmanız Paris’teki kuzeninizi ziyaret etmeye arabayla gidebileceğiniz anlamına gelmez, dolayısıyla Trene her zaman ihtiyaç duyulacaktır.

Bu faktörlerin yanı sıra, belli kültürler belli mallar üzerinde Takıntı sahibi olabilir, hatta bazı mallar Tabu haline dahi gelebilirler. Ülkeler Otorite kullanarak belli malların tüketimini teşvik edebilir veya engel olmaya çalışabilir, bu şekilde Nüfusların vergilendirilmemiş bir mal yerine, vergilendirilmiş bir malı almalarını sağlayabilirler. Tüm bunlar tamamen ekonomik verilerin dışında, Nüfusların satın alma alışkanlıklarını etkiler.

Bengalliler Lüks Mobilyalara karşı bir takıntıya sahip. Bu durum bir olay sonucunda veya Lüks Mobilyaların, Bengalli Nüfusların yer aldığı pazarda yaygın bir mal olması halinde doğal bir şekilde gerçekleşebilir. Bu durum yerel bir alışkanlığın sonucu olsa da, Amerika’ya, Avustralya’ya veya Japonya’ya göç eden bir Bengalli, diğer lüks mallara nazaran Lüks Mobilyaları tercih etmeye devam edecek, pazarda bu malların az bulunması durumunda bundan ekonomik olarak olumsuz etkilenecektir.

Günlüğe son vermeden evvel bu model ile önceki oyunlarımızdaki tüketim modelini karşılaştıralım. Victoria 2’de Nüfuslar Türlerine (yani Vic3’teki Mesleklerine) göre farklı Yaşam, Gündelik ve Lüks İhtiyaçlara sahipti. Nüfuslar her zaman daha ileri, daha lüks ve daha çok sayıda mala ihtiyaç duyan Türlere terfi etmeye çalışıyorlardı. Victoria 2’deki ileri seviye bazı Nüfus Türleri, alt seviyedekilerden tartışmasız bir şekilde daha iyi olduğu için (Zanaatkar ve Katip) iş gücünüzün ileri seviye mallara erişimini sağlamak büyük önem taşıyordu.

Victoria 3’te bu formül tam tersi şekilde işliyor. Mühendisler illa ki Makinistlerin bir üstü, Makinistler İşçilerin bir üstü değil. Bunlar arasında ideal bir ulusal oran söz konusu değil. Farklı meslekler farklı fonksiyonları yerine getiriyorlar ancak bu fonksiyonu binaların Üretim Yöntemleri belirliyor. Hangi binaları inşa edip, hangi Üretim Yöntemlerini kullanacağınızı seçerek bu mesleklerin nüfusunuzu şekillendirebilmelerine yönelik bir fırsat oluşturmuş oluyorsunuz. Nüfusunuzun ihtiyaçlarını karşılayabilmek için sağlamanız gereken malları oluşturduğunuz fırsatlar değil, bu değişikliklerin Nüfuslarınızın Varlık seviyelerine olan etkisi belirliyor.

Orta Kesim meslekler Düşük Kesim sayılan mesleklerden daha iyi, Üst Kesim sayılan mesleklerden ise daha kötü. Esnafların Orta Kesim sayılmasına bakılırsa, bu eyalet henüz sanayileşmeye başlamamış. Üst Kesim Aristokratlar, gelirleri Basit Tarlalardaki köylülere bağlı olduğu için çok da varlıklı olmayabilirler. Orta Kesim Ulaşım gibi hizmetler talep edecek kadar varlıklı olduğu için, bu eyalette Demiryolu inşa etmek hem karlı, hem de nüfus artışı ve mutluluğu açısından faydalı olacaktır.

Sonuç olarak, Victoria 3’te Nüfuslar her zaman bir üst sosyal tabakaya geçmeye çalışmıyorlar. Aristokratlar Katiplerden her zaman daha yüksek gelire veya daha ileri seviye İhtiyaçlara sahip değil. Tüm bunlar pazar hareketlerine göre belirleniyor. Mesleki yeterliliğe sahip Katipler, Katip kalmalarına nazaran daha yüksek gelire sahip olacaklarsa Aristokrata dönüşebiliyorlar. Bu gelir artışı, dolaylı olarak Varlık seviyelerini ve tüketim taleplerini arttırıyor. Aynı şekilde Aristokratlar ihtiyaçları karşılanmadığında İşçiye dönüşmüyorlar, topraksız (işsiz) kalmaları durumunda açlıktan kurtulmak amacıyla son çare olarak İşçi oluyorlar (veya mucizevi bir şekilde karlı bir fabrikada İşçi olmanın sağladığı gelir, Aristokrat olmanın sağladığı gelirden daha yüksekse.)

Pratikte bu durum her iki oyunda da açlığı ve huzursuzluğu önlemek için nüfusların temel ihtiyaçlarını sağlamanız gerektiği, daha ileri ve egzotik ürünlerin ise ekonominizi ve dünyadaki konumunuzu güçlendirdiği anlamına geliyor. Victoria 2’de bunu yaparken optimal nüfus dağılımına sahip olmanız gerekiyordu. Victoria 3’te Nüfuslarınızın sahip oldukları Meslekler çok daha farklı olabilir. Koloni plantasyon odaklı bir ekonomiye sahipseniz, Aristokratlar oyunun sonunda, başlangıcında olduğu gibi baskın bir rolde olabilirler. Eğer teknolojinin imkanlarından faydalanarak seri üretim yapıyorsanız, Orta Kesim nüfuslarınız varlık ve güç açısından Sermayedarlarınızla rekabet edebilir. Eğer yüksek vergileri olduğu gibi Kurumlara yatırıyorsanız, Bürokratlar ve Akademisyenler toplumuzun en önemli kesimi haline gelebilirler. Eğer işçileriniz aynı zamanda üretim araçlarının sahibi konumundaysa, ülkenizdeki İşçilerin komşu ülkedeki Aristokratlardan daha varlıklı olduğunu görebilirsiniz.

Tüm bu farklı senaryolar, aynı zamanda nüfusunuzun farklı siyasi eğilimlere sahip olabileceği, dolayısıyla farklı yasalara sıcak bakabileceği anlamına geliyor. Victoria 2’de okur yazar Nüfuslar daha liberal reformlar beklerken, Victoria 3’teki açık uçlu tüketim modeli ve Mesleklerin çeşitliliği, oyunun sonunda izlediğiniz yol çerçevesinde Nüfuslarınızın farklı siyasi taleplere sahip olabileceği anlamına geliyor. Bu da siyasetin, ekonomiyle el ele bir şekilde gitmesi gerektiği, Nüfusunuzun değişken talepleri doğrultusunda doğru şartlar sağlamanız gerekeceği anlamına geliyor.

Önümüzdeki hafta Siyasi Hareketlerden bahsedeceğiz.