Grey Eminence tarafından paylaşılan 16. geliştirici günlüğünde oyundaki enflasyon mekaniği tanıtılıyor.
Ekonomiye odaklandığımız bir başka geliştirici günlüğüne daha hoş geldiniz. Bu günlükte ekonomi dediğimizde pek de heyecanlandırmayan bir mekanikten, enflasyondan bahsedeceğiz. Enflasyon oyundaki tercihli komplekslik yaklaşımımızın bir parçası. Buna karşın oyundaki her ülkenin ekonomisinde önemli etkileri var, dolayısıyla enflasyonun nasıl işlediğini ve nasıl etkileşim halinde olacağınızı öğrenmek oyundaki ekonomik hedeflerinize ulaşmanız için önem sarf ediyor.
Kaynaklar
İlk olarak enflasyona nelerin sebep olabileceğinden bahsedelim. Bir önceki günlükte bunun en önemli kaynaklarından biri olan para basmadan bahsetmiştik. Her ülke (GSYİH ile orantılı bir şekilde) bir miktar para basar. Bu para ülkenin hazinesine girer ve senyoraj, paranın değerini düşürme vb. unsurları yansıtır.Para basma kapatılmasa da, o kadar küçük çaplı yaşanır ki kendi başına bir enflasyon problemi yaratmaz. Ortaçağ ekonomilerinde tarihsel enflasyon oranlarını (yıllık %1 ila %3) yansıtacak şekilde ayarladık. Kağıt para teknolojisini açtıktan sonra bütçe arayüzünde para basma oranınızı yükseltme şansınız olacak, bu da gelirinizi arttırdığı gibi zaman içerisinde hiperenflasyona girmenize sebep olabilecek.
Enflasyonun artmasına sebep olabilen bir diğer faktör değerli madenlerdir. Tarihsel olarak Grey Eminence’in odaklandığı 600 yıllık süre zarfında altın ve gümüş para birimi olarak kullanılıyordu. Sanayide kullanılmamaları, diğer tüketim ürünlerinden farklı olarak tüketilmemeleri sebebiyle ticaret ürünü olarak onları eklemedik.
Bunun yerine, altın ve gümüş madenleri size direkt olarak para kazandırıyor, bu para ülkenizin hazinesine (veya madenlerin sahibinin yerel halk olması durumunda halkın cebine) giriyor. Değerli maden ocaklarının devlet dışında sahip olunabilmesi, yerel zümrelerin fazla altın ve gümüş üretmesi durumunda oyuncu olarak enflasyon sorunu yaşamanıza sebep olabilir. Değerli maden ocakları, bir zümrenin gücünü elinden almak istiyorsanız hedef alacağınız bölgelerden birisidir.
Tyrol’deki altın madeni Ortaçağ’da Avrupa’nın en büyük madeniydi. Sağladığı zenginlik Avusturya’nın Habsburg hanedanının yükselişinde büyük rol oynadı.
Etkiler
Peki enflasyon nelere sebep olur? Grey Eminence’te tek bir para birimi vardır, bu sebeple döviz kurları gibi bir mekanik bulunmuyor. Bunun yerine enflasyonu halk üzerinde gizli bir vergi olarak yansıtıyoruz. Her yıl tüm sosyal sınıflarda yerel halkın varlık değeri, enflasyon oranı miktarınca azalma gösterir. Bir diğer tabirle enflasyon halkın alım gücünü etkiler. Şimdilik enflasyonu ulusal hazineler ve zümreler için yansıtmıyoruz (yoksa hazineniz her yıl %X azalırken madenden +Y altın elde etmek karlı mı diye hesap yapmanız gerekirdi), ancak biraz dengeledikten sonra o alanlar için de enflasyonu ekleyebiliriz.Enflasyonun en net olumsuz etkisi memnuniyetsizliktir, bu oran yükseldiğinde isyanlara sebep olabilir. Enflasyon tek başına isyana sebep olmaz, yine de insanlar her zaman mutsuz olacakları bir şeyler bulurlar ve yüksek enflasyon ülkedeki istikrarı hedef alır.
Enflasyonun en önemli etkisi halkınızın varlık değerini azaltmasıdır. Halkın varlık değerinin düşmesi çok önemli gibi görünmeyebilir – ve 14. yüzyılda ana gelir kaynağı zümreler olan ülkeler için önemli olmayabilir – ancak enflasyonun sonuçları ülkenin yüzyıllar boyunca edindiği birikimin erimesine sebep olabilir. Buna ek olarak başarılı ülkeler tüketici ekonomisine sahip olurlar ve yüksek enflasyona sahipken bu şekilde bir ekonomi kuramazsınız.
Enflasyonun %100’ün üzerinde olması durumunda hiperenflasyon devreye girer. Bu çok kolay ulaşılabilir bir oran olmasa da, sürekli ekonomiyi döndürmek için para bastığınızda bir yerden sonra hiperenflasyona girdiğinizi görebilirsiniz. Hiperenflasyon enflasyonun halk üzerindeki etkisini arttırır ve enflasyon karşıtı örgütleşmelerin kurulabilmesini sağlar, bir diğer tabirle hiperenflasyon kendi başına bir isyan başlatabilir. Bu örgütleşmeler darphaneleri kapatma, değerli maden ocaklarını kapatma ve varlığın yeniden dağıtılması gibi taleplerde bulunurlar.
Modlanabilirlik
Ekonominin nispeten küçük bir parçası olsa da, enflasyonu olabildiğince modlanabilir yapmak için uğraştık. Daha önce de bahsedildiği üzere enflasyonun etkilerini diğer kalemlere (zümre ve devlet hazinelerine) yansıtabilirsiniz. Eğer yeterince cesursanız, enflasyonun gerçek dünyadaki fonksiyonunu yansıtıp, ulusal para birimleri oluşturabilirsiniz. Oyuna enflasyonla alakalı yeni olaylar ekleyebilir veya dilerseniz enflasyonu tamamen kapatabilirsiniz.