Yılın son EU4 günlüğünde 2018’in değerlendirmesi yapılıyor, sorunlardan bahsediliyor ve 2019 planları konuşuluyor.

Merhaba, bu haftanın EU4 günlüğüne hoş geldiniz. Bu yılki son günlüğümüz, bu nedenle uzun olacak. Bugün zaten uzun bir Noel ve yeni yıl tatilimden önceki ofisteki son günüm. İskoç dağlarının dondurucu soğuklarında açık bir şöminede viski fıçılarımı yakarken (viskiye tat vermek için yapılan bir işlemmiş) kedi ve köpeklerimle koltuğumda rahatça oturuyor olacağım. Bunun hayallerini kurmaya devam ederken günlüğümüze başlayalım. Bugün genel olarak Rule Britannia, Dharma ve Golden Century de dahil olmak üzere yıl hakkında; forumdaki geri bildirimleri ve önerileri nasıl kullandığımız hakkında; son olarak da 2019’daki planlarımızdan bahsedeceğim. Uzun bir yolculuk olacak, emniyet kemerlerini takmakta fayda var.

Bu yıl, Mart ayında Rule Britannia’nın çıkışıyla güzel başladı. İkinci Immersion Pack’imizdi ve bunlara devam edip etmeyeceğimize de karar verme yöntemimizdi. Daha önce Third Rome’u Immersion Pack olarak çıkarmıştık ama hem satışlar hem de yorumlar ortalama olsa da fiyat değişikliği olayı zamanında çıkmıştı. Rule Britannia ile Immersion Pack’i daha sakin bir ortamda test etme şansı bulduk. Yine Third Rome gibi odağı küçük, kodu fazla ağır olmayan özelliklere ve içeriklere sahip, birçok resme ve sanatsal şeyler içeren bir eklenti olacaktı. Bu bağlamda normal bir eklentinin yarı fiyatına yeni görev ağaçlarını getirdi, yeni birlik modelleri ve müzikler vardı ve bazı yeni özellikler ekledi.

Rule Britannia beklentilerimizi oldukça aştı. EU4 için rekor kıracak kadar sayıda fazla sattı ve iyi yorumlar aldı. Bu bize bu tür eklentilerin oyunda bir yeri olduğu gösterdi. Satışlar ve yorumlar iyi olsa da içeriklerin yeterince derin veya anlamlı olmadığı konusunda çekirdek oyuncu kitlemizden (bunu okuyorsanız siz de dahil oluyorsunuz) geri dönüşler aldık. Bu nedenle hem büyük eklentiler hem de daha “odağı dar” olan Immersion Packler çıkartma kararını verdik. Ve böylece Dharma geldi.

Dharma’yı iyi hatırlıyorum. Hakkında sunum yapmam istenildiğinde PDXCON’da sahnede durduğumu hatırlıyorum. Ancak oradayken ne dediğimi pek de hatırlamıyorum, orada dururken daha sonra ne diyeceğimi de. Dharma desem devamı büyük ihtimalle gelirdi. İzleyicilerin salonu terk ettiğini de hatırlamıyorum, demek ki sunum büyük ihtimalle iyi geçti.

Dharma Eylül’de çıktı ve birçok özelliğe sahip olan, belli bir bölgeye odaklanan klasik bir 20$’lık (32₺) eklentiydi. Eski özellikleri daha önceki eklentilerle karşılaştırdığımızda normalden daha çok değiştirdik ve aynı zamanda EU4 için daha önce yapmadığımız bir şeyi yapıp bazı eski içerikleri bedava hale getirdik. Estate özelliğini bedava yapmıştık ve ayrıca üzerinde bazı değişikliklere de gidilmişti. Tabii bunu yapmak estate özelliğini her zaman destekleyeceğimiz ve geliştireceğimiz anlamına geliyor.

Peki Dharma’nın çıkışı Paradox’un gözünden nasıldı? Rule Britannia EU4 için bazı rekorlar kırdıktan sonra Dharma bunları tekrar kırdı. Çok iyi sattı ama çok ilginç bir tartışmayı beraberinde getirdi. Çünkü yorumlar oldukça kötüydü, günlüğü yazdığım sırada Steam’de %35’te duruyor. Bu da ayrı bir rekor.

Dürüst olmam gerekirse, benim için yorumların ağırlığı bir kiloyken satışlarınki bir ton. İyi yorumlarla eve ekmek getiremezsin ama iyi satışlarla getirirsin. İyi satışlar ve iyi yorumlar arasında sadece bir tanesini seçmek zorundaysam iyi satışları tercih ederim. Bunu (sadece) açgözlü olduğumuz için söylemiyorum ama biz başarıyı böyle ölçüyoruz. Şirketlerin her zaman verdiği süslü, içi boş cevapları vermektense sizlerle açık olmayı tercih ederim.

Ancak burada şunu unutmayın. Sizlerden gelen geri dönüşlere ve yorumlara değer vermiyoruz anlamına gelmiyor bunlar. Bizim için oldukça önemliler. Bu yıl çıkan eklentilerimizin iyi kötü fark etmeksizin tüm yorumlarını gerektiğinde Google Translate ile okudum. İnsanların neyi sevip neyi sevmediğini not aldık ve üzerinde konuşabildiklerimiz hakkında konuştuk. Hem çıkıştan önce hem de sonra gelen yorumlarda Dharma’nın yanında çıkan bedava yama için birçok eleştiri vardı. Özellikle de yolsuzluk, bölge (territory) ve din değiştirme değişiklikleri konusunda. Din değiştirmede bazı değişiklikler yaptık ve 1.27 Poland yamasıyla bunları yayınladık. Daha sonra bunlara bakmak için daha fazla zamanımız oldu ve 1.28’le din değiştirmenin maliyetlerini ayarladık. Bölgelerdeki yolsuzluklarla ilgili hala eleştiriler bulunuyor ve bunları okudum merak etmeyin ancak şu anki durum oyun için istediğimiz doğrultuya uyuyor. Eleştirilerin haklı olduğu yerler de var ama bu mekaniklerin yakın zamanda değişmesini beklemeyin.

Dharma’dan sonra 1.27 Poland yamasını çıkardık ve Polonya’daki LAN partimiz bu yılki en büyük etkinliklerimizden biriydi. Oldukça iyi vakit geçirdik. Böyle etkinliklerde oyundan alınan zevkin katlandığını da söylemek istiyorum.

Sonra Golden Century geldi; Rule Britannia ve Third Rome gibi başka bir eklenti. Daha 7 gün önce çıktı ve eklenti hakkında belirli yargılara varmak için oldukça erken olsa da tehlikeli yaşamayı severim.

Uzatmak istemiyorum, Golden Century’den topluluğun çoğu hoşnut değil. Geliştirdiğimiz Immersion Pack’ın sizin beklentilerinizden farklı olduğunu yansıtan yorumları ve konuları göz ardı etmedik. İspanya ve Portekiz’e yeterince odaklanmamamız, kolonileştirme için daha derin değişikliklerin gerektiği, Immersion Pack’in yeterince özellik içermemesi, yorumların dikkate alınmaması gibi birçok eleştiri vardı.

Golden Century için bazı kötü önceliklerimiz olduğunu kabul ediyorum. Bunlardan en önemlisi size ne yaptığımızı ve ne planladığımızı çok geç söylemekti.  Diğer sorunlar da böylece daha büyük hale geldi. Ne yapacağımız hakkındaki beklentiler ilk baştan belli değildi, tasarımlarımız fazla değiştirilemeyecek kadar ilerlemişti ve böylece aldığımız birçok iyi tavsiye oyuna eklenemedi. Yapmak istemediğimiz için değil, yapamadığımız için. Maalesef (bazı departmanlar için iyi ki) çıkış yapacak şeyler için çıkış saatine/gününe/haftasına kadar üzerinde çalışmıyoruz.

Tüm sorunlar bunlarla bitmiyor. Derin mekanik değişiklikleri veya oyuna yapılan büyük değişiklikler isteyen ve bunları almadığını hissedenler de var. Burada kendimizi savunmam gerekiyor. Immersion Packler belli odak bölgelere içerik eklemek için var ve oyunda büyük değişiklikler yapması gerekmiyor. Geçmişte yaptığımız hükümet değişikliklerini veya Çin İmparatorluğu ve haraçgüzar (tributary) devletler gibi şeyleri Immersion Packlerde görmeyeceksiniz. Immersion Packlerde bölge için yeni müzik, yeni birlik modelleri, dinamik tarihi eventler, odak ülke için özellikler, harita ve başka değişiklikler göreceksiniz. Eğer Immersion Packlerden büyük eklentide yer alanlara benzer şeyler istiyorsanız hayal kırıklığına uğrayacaksınız. Yine de, Golden Century sizin alıştığınız kalite seviyesinde değildi ve daha iyi yapmamız gerektiğini biliyoruz.

Geri dönüşler ve öneriler konusunu tekrar vurgulamak istiyorum. Maalesef oyuncular kendilerini dinlemediğimizi düşünüyor. Bu düşünce oldukça yanlış ve daha sonra bundan biraz daha bahsedeceğim.

Sonuç olarak, Golden Century geçen hafta çıktı ve yorumlar iyi değildi. Eklentilerin çıkış performanslarını değerlendirdiğimizde aslında iyi gidiyor ve başarılı Immersion Packler çıkarmamız gerektiğini doğruluyor ama hep dediğim gibi geliştirme ve iletişim arasındaki bağı daha iyi kurmalıyız.

Şu anda ise, tatil nedeniyle Paradox’un tamamen inaktif duruma geçmesine birkaç gün kaldı ve bu süre zarfında ofiste pek kimse olmayacak. Böylece 2018’i bitirmiş oluyoruz. EUIV ekibi için oldukça güzel bir yıl oldu. Ekibe katılanlar ve ekipten ayrılanlar oldu ama yine de keyfimiz yerinde ve sizlere yeni içerikler getirmeyi sabırsızlıkla bekliyouz. Özellikle de bu yıl aramıza ya şirkete ya da projeye birçok yeni yüz katıldı (şirket içindeki insanlar da projeden projeye geçebiliyor) ve bazı arkadaşlarımıza da veda ettik. Örneğin @Trin Tragula nasıl olduysa zamandaki bir bozukluk nedeniyle İsa’nın doğumundan öncesine gitti ve Imperator’la Roma fantezilerini gerçekleştirmeye başladı.

Önerilere ve geri bildirim konusuna geri dönelim. Yakın zamanda önerileri konu alan bir günlük isteyen bir yorum gördüm ve bu fikri oldukça sevdim.

Öneri alt-forumumuz var ve burada birçok konu açılıyor. Kullanıcılar oyunun nasıl geliştirilebileceği, oyunda hangi özellikleri, denge değişikliklerini görmek istedikleri konularında fikirlerini paylaşıyor. Buradaki önerileri doğrudan oyuna eklemesek bile ilham alabileceğimiz ve oyuncuların oyunda gördükleri sorunları oldukça yapıcı bir şekilde dile getirdikleri oldukça harika bir yer olduğunu düşünüyorum.

Benim, @Groogy’nin ve @neondt’nin zamanının çoğu bu önerilere bakmakla geçiyor. Okuduğumuz her şeye yorum yazmıyoruz, zaten böyle bir şey yapmak inanılmaz zaman kaybına neden olurdu, ama okuduğumuzu bilin. Orada bulunan hem büyük hem küçük öneriler bazen oyun için büyük değişikliklere sebep oluyor. Daha önce “Bir önerinin oyuna eklenmesi için ne gerekiyor?” diye bir soru almıştık ve açıkçası tek bir cevap yok. Bazen önerilerden ilham alıp sorunu daha farklı şekilde çözeriz, bazen de önerilere benzer mekanikler ortaya çıkartırız. Çok nadir zamanlarda da öneriler o kadar iyidir ki oyuna doğrudan ekleriz. Birkaç örneğe bakalım.

Bu öneri o kadar iyiydi ki oyuna neredeyse doğrudan ekledik. Oldukça iyi yazılmış bir yorum, yapılması gereken değişiklikleri gösteriyor, şehir/ticaret malı haritaları var ve kaynaklarda zor bulacağımız yerel bilgiler veriyor.

Başka bir tane daha. Birçok öneri içeriyor, tabii ki hepsinin oyuna dahil olması zor ama yine de oyunda bir bakıma görmek istediğimiz güzel öneriler.

Bunlar oldukça uzun konular ve kimsenin böyle öneriler yapmasını da beklemiyoruz. İşimize yarayan birçok küçük öneriler ve kataloglama işlemleri de var. Örneğin başarım kataloglama konusu.

Eventler gibi küçük öneriler bile oldukça iyi değişiklikler/içerikler getirebiliyor. Önerilerdeki en önemli şey bir sorun tespit edip bu sorun için olan çözümünüzü açıklamak. Neyin geliştirilmesi gerektiği çoğu zaman yapılacak gelişimin detaylarından daha önemli çünkü yapılacak şeylere birçok farklı şekilde yaklaşabiliriz.

@neondt özellikle de eventler için kullanılabilecek bir öneri taslağı yayınlamıştı.

• Event adı:
• Event ID’si (if known):
• Neyi sorun olarak görüyorsunuz:
• Nasıl geliştirilmesini öneriyorsunuz:

Son birkaç haftadır üzerinde düşündüğüm bir yorum da kabaca “EU4 ekibinin ne üzerinde çalıştığını bilmeden anlamlı bir öneri yapamayız gibi hissediyorum” diyordu. Tam da bundan bahsedeceğim. Gelecekteki planlarımızdan. Daha önceleri EU4 yol haritası gibi bir şey paylaşmaktan çekiniyordum ama herkes fikrini değiştirebilir.

Genel olarak başlarsak, 2019 yılı EU4 gelişimi için çok farklı bir yıl olacak. En azından ilk 6 aylığına yeni özellik veya eklentiler üzerine olan çalışmaları yavaşlatacağız. EU4’te iki ana şeye odaklanacağız: Oyun Kodu/Motoru Geliştirmeleri ve Yaşam Kalitesi İyileştirmeleri.

“Teknoloji borcu” da dediğimiz oyun kodu geliştirmeleri ne anlama geliyor peki? Oyunu geliştirirken biriken şeyler diyebiliriz. Zamanla biriken buglar, performans azalması, başka şeylerin geliştirilmesini yavaşlatan hantal sistemler. Genelde bir şey çıkardıktan sonra bunlar için zaman ayırırız ama 5 yıldan daha uzun bir süredir geliştirilen bir oyun için bu sorunlar baş edemeyeceğimiz kadar arttı. Biz de bunları düzeltme vakti olduğunu düşünüyoruz.

Yaşam kalitesini iyileştiren şeyler de arada sırada durup oyuna anlamsız şekilde bakmanıza neden olan kullanılabilirlik sorunları. Barış yapma ekranında altın alırken çıkan bilgi metninin yeşil onay simgesini kapatması gibi. Veya diplomatlarınızın otomatik olarak birçok ülkeyle ilgilenmesini istiyorken bunları tam olarak seçememeniz gibi. Forumda bunlarla ilgili birçok öneri alıyoruz, bizim de bazı yapmak istediğimiz şeyler var ve hatta bazen oyuncularla buluştuğumuzda bile bu sorunları hatırlatıyorlar. Pürüzsüz bir şekilde oynamanızı engelleyen şeylerin listesini yaptık ve bunlar üzerinde çalışıyoruz.

Polonya’daki etkinlikte gelen önerileri okurken ben. İlk gördüğüm öneri ticaret şirketi için otomatik açma kapama ile ilgiliydi.

Daha sonra Balkan kültürleri önerisini gördüm.

Bu “teknoloji borçları” ve yaşam kalitesini iyileştiren şeyler yılın sonlarına doğru planladığımız bir eklentide kendilerini gösterecek. Devasa bir Avrupa eklentisi üzerinde çalışacağız, Breton’daki Brest’ten Bizans’taki İstanbul’a kadar uzanan bir eklenti olacak. Eklentiyle tam olarak ne yapmak istediğimiz ile ilgili detaya girmemize daha çok var ama genel olarak yapmak istediğimiz şeylerin bir listesini de hazırladık. Aşağıda yazanların gerçekleşmesi garanti değil, sadece gerçekleştirmeyi umduğumuz şeyleri sıralıyorum.

• Sonu gelmeyen ölümsüz paralı askerler düzeltilmeli
• EU3’ten beri pek de değişmeyen Kutsal Roma İmparatorluğu sistemi değişmeli
• Estate mekaniği genişletilmeli
• Katoliklik ve Pap korkulacak bir güç haline gelmeli. Şu anda sadece Hristiyanlığın başka bir türü ve basit bir ülke gibi duruyor.
• Daha fazla ülke için daha iyi görev ağaçları
• İnsan gücü ve yıpranma (attrition) daha anlamlı hale gelmeli
• Özel (custom) ülke seçenekleri geliştirilmeli
• Avrupa’nın genelinde düzgün bir harita (Balkanlar, İtalya, Fransa ve Almanya dahil)

Tabii ki de daha sonra gelecek farklı şeyler olacak ama 2019’da yapmak istediklerimizin genel bir listesini vermek istedim. Oyun kodu/motoru geliştirmeleri, yaşam kalitesi iyileştirmeleri ve devasa bir Avrupa eklentisi. Yol boyunca bugları düzelten küçük yamalar, belki de küçük bir içerik güncellemesi olabilir. Belki birkaç sürpriz de yapabiliriz ama 2019’da çoğunlukla bu büyük eklenti için çalışacağız.

Gelişim sürecine sizin de dahil olmanızı istiyoruz. Her zamankinden daha çok geri bildirimlerinize ve önerilerinize bakacağız ve bunun uzun bir gelişim süreci olması nedeniyle değişikliklerin düzgünce yapılabileceğini daha açıkça belirteceğiz. İstediğiniz yaşam kalitesi önerilerinizden veya dikkatinizi çeken, uzun süredir var olan buglardan bahsetmenizi istiyoruz. Biz de elimizden gelenin en iyisini yapacağız.

Tüm bunlar, özellikle de 2019’un başlarında, küçük günlükler görebileceğiniz anlamına geliyor. Günlüklerde sadece belli sorun giderimlerinden veya yaptığımız yaşam kalitesi değişikliklerinden bahsedebiliriz. Ama zaman geçtikçe ve Avrupa eklentisine yaklaştıkça günlüklerin uzunluğu da artacaktır. Sürpriz olacak bazı şeylerden de daha sonra konuşacağız.

Ve bu da yılın son ve belki de en uzun günlüğüydü. Umarım endişeli olduğunuz, daha çok öğrenmek istediğiniz şeyleri aydınlatabilmişizdir. İyi tatiller!